Weg met de subsidieruif!

Goed samenspel tussen gemeenten en subsidieontvangers is een actueel thema.
Hoe draag je met subsidies zichtbaar bij aan het realiseren van maatschappelijke effecten? Hoe kun je met subsidies de samenwerking versterken: tussen gemeente en subsidieontvangers en tussen maatschappelijke organisaties onderling?
Vaak zien we subsidie als een eenzijdige prikkel vanuit de gemeente. In een verticale en bilaterale relatie tussen de gemeente en afzonderlijke subsidieontvangers. De spreekwoordelijke ‘subsidieruif’. In de huidige tijd is de rol en het aandeel van de gemeente veel meer dan geldschieter. Nodig is de rol van coproducent door het stimuleren van samenwerking en het faciliteren van netwerken om creatieve combinaties in de samenleving (‘cross overs’) mogelijk te maken. Aan de hand van recente onderzoeken en begeleidingstrajecten doen we een handreiking.

We baseren ons onder meer op een raadsonderzoek naar het Utrechts Centrum voor de Kunsten, onderzoek naar gemeenschapshuizen in Aalten en het traject Subsidie Zonder Moeite met 80 gemeenten. Gemeenschappelijk thema is de professionalisering van de werkwijze en het onderlinge samenspel tussen gemeente en maatschappelijke partners en tussen maatschappelijke partners onderling.

Een andere manier van werken: de kern

Veel gemeenten zetten in het sociaal domein in op een andere manier van werken met subsidies.
Dit vraagt ook een andere manier van werken bij de subsidieontvanger. Op basis van verschillende onderzoeken en begeleidingstrajecten geven we de kern in de onderstaande figuur weer:

Wat zie je als de gemeente en subsidieontvangers op een andere wijze gaan samenwerken?

Professionele werkwijze vraagt duidelijk samenspel

De rol van de gemeente varieert van het éénmalig subsidie verstrekken tot structurele samenwerking om gemeenschappelijke maatschappelijke opgaven te realiseren. Dat vraagt telkens om een heldere keuze! Ben je als subsidieontvanger een dragende speler of ben je een uitwisselbare leverancier die met subsidie een prestatiecontract realiseert?

• Leverancier: Markt met een groot aantal uitwisselbare leveranciers. De gemeente kan een heldere opdracht formuleren en kwaliteitscriteria bepalen. De gemeente stelt afdwingbare prestaties in een uitvoeringsovereenkomst bij de subsidieverlening.
• Dragende speler: Eén of beperkt aantal partijen met diepe wortels in de lokale samenleving. Gemeente en partners bepalen gezamenlijk de vraag en de kwaliteitscriteria. Mede-eigenaarschap in realisatie door het declareren van ieders aandeel in de realisatie.

In de subsidiepraktijk ontbreekt nogal eens een gezamenlijk beeld van het spel dat wordt gespeeld. Wat kun je over en weer van elkaar verwachten? Dat kan tot allerlei complicaties en verstoorde verhoudingen leiden.

De onderstaande handreiking kan door gemeenten en subsidieontvangers gebruikt worden als hulpmiddel voor:

• In kaart brengen van het huidige en gewenste samenspel.
• Voeren van een goed gesprek over de gewenste samenwerking.
• Professionalisering van de gemeenschappelijke werkwijze.

 

Meer weten of hulp bij het professionaliseren van jouw subsidiepraktijk?
Neem contact op met:

• Igno Pröpper: tel 06 43371230, e-mail i.propper@partnersenpropper.nl 

Bronnen

• Pröpper, Igno en Freddie Vaags, Second opinion naar het Utrechts Centrum voor de Kunsten en het gemeentelijk beleids- en subsidiekader, raadsonderzoek gemeente Utrecht, Partners+Pröpper, 25 september 2017.
• Pröpper, Igno en Freddie Vaags, Krist Dekkers, Maatschappelijke energie onder dak. Gemeenschapshuizen Aalten, Rekenkamercommissie Aalten, Oost Gelre en Winterswijk, 6 oktober 2017.
• Partners+Pröpper en Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn, Subsidiëren of inkopen? Handreiking voor ambtelijke professionals, Werkprogramma Subsidie zonder Moeite 2012-2013.